Orthopedie

Een kreupelheidsonderzoek of orthopedisch onderzoek wordt uitgevoerd bij paarden die problemen hebben in het bewegingsstelsel. Dit kunnen zeer subtiele prestatieklachten zijn van de ruiter of eigenaar, maar ook zeer duidelijke problematiek (een paard op drie benen).

Tijdens een orthopedisch onderzoek wordt er begonnen met het afnemen van een volledige anamnese (geschiedenis). Hierna wordt het paard in stand (conformatie van de benen) bekeken en afgetast naar zwelling (pezen), opzetting (gewrichten), warmte en pijnlijke zones. Het onderzoek wordt vervolgd met het dynamisch onderzoek op rechte lijn, harde en zachte volte, buigproeven en eventueel een beoordeling onder het zadel. Lokale verdovingen (geleidingsanesthesie – rondom een zenuw; gewrichtsanesthesie – verdoving van een gewricht) worden gebruikt om de oorzaak van de kreupelheid te lokaliseren. Is de regio bekend, dan kan de regio door middel van medische beeldvorming verder onderzocht worden en kan een duidelijke en voornamelijk een klinisch relevante diagnose worden gesteld.

Na het stellen van de orthopedisch diagnose wordt er een behandelplan opgesteld. Voor de behandeling van orthopedische problemen beschikken we over een groot arsenaal aan mogelijke therapieën. Afhankelijk van de casus en de blessure kan de meest geschikte therapie gekozen worden.

Rust is een belangrijke factor in het herstellen van veel blessures. In veel gevallen is enkel rust echter niet voldoende om tot een optimaal herstel te komen. Heeft het paard pijn en zit er een ontsteking of infectie bij de blessure, dan moet er bijkomend medicinaal behandeld worden.  Medicinaal behandelen met ontstekingsremmers en/of antibioticum kan het herstel beduidend bevorderen en inkorten. Na rust en medische behandeling is een revalidatieschema zeer belangrijk om de beweging en de training weer op te bouwen.

Het herstel van blessures kost vaak veel tijd. Om uiteindelijk tot een optimaal resultaat te komen, het paard terug op het oude niveau laten presteren, wordt er veel onderzoek gedaan naar verschillende regeneratieve behandelingen. Bijvoorbeeld PRP, ACP, IRAP, stamcellen, …

Deze regeneratieve behandelingen hebben als doel het geblesseerde weefsel in de “oude” staat te herstellen. PRP is de afkorting van platelet-rich plasma, ofwel bloedplasma dat rijk is aan bloedplaatjes. Een tweede soortgelijk product is ACP, autologous conditioned plasma. PRP en ACP zijn vergelijkbare producten die worden gemaakt van bloed dat van het paard wordt afgenomen. Uit het bloed worden specifiek de bloedplaatjes geconcentreerd door middel van een filtratiesysteem (PRP) of een centrifugatiemethode (ACP). PRP en ACP zijn zeer geschikte therapieën in de behandeling van pees- en bandblessures, maar ook bij blessures die niet goed reageren op andere therapieën. Vanwege de hoge concentratie aan groeifactoren die herstel bevorderen, worden ze ook in toenemende mate gebruikt in de behandeling van gewrichten waarin schadeherstel moet plaatsvinden.

IRAP is een derde 100% lichaamseigen product dat eiwitten bevat met een anti-inflammatoire werking in aangetaste gewrichten. Dit product produceert een hoog gehalte aan "Interleukine-1 Receptor Antagonist Proteïne" (IL-1Ra). Dit hoge gehalte aan IL-1Ra blokkeert de IL-1-receptoren. IL-1 speelt een grote negatieve rol in de ontsteking in gewrichten en verslechtert het kraakbeen in het gewricht. IRAP heeft een potentiële langdurige werking in het gevecht tegen arthrose door het stoppen van kraakbeenafbraak en het stimuleert heling.

Behalve rust, medicinale, chirurgische en regeneratieve behandelingen kunnen verschillende aanvullende therapieën een herstel bevorderen bij orthopedische problemen. Afhankelijk van de aandoening kunnen fysiotherapie, manuele therapie, dry-needling, shockwave en lasertherapie soelaas bieden.

De wervelkolom van het paard speelt een centrale rol in het bewegingspatroon van het paard. Blokkades maar ook kleine bewegingsbeperkingen en gevoelige regio's kunnen daarom van grote invloed zijn op de sportprestaties. Het onderzoek en behandelen van de wervelkolom heeft een centrale rol in de orthopedie en de sportbegeleiding.

Een correcte conformatie (beenstand) bij paarden is belangrijk om blessures door verkeerde belasting te voorkomen. Bij (jonge) veulens kan de hoefsmid door middel van correctief schoeisel de stand nog optimaliseren. Bij volwassen paarden is dit niet meer mogelijk, maar door het aanbrengen van orthopedisch beslag kan de hoefsmid wel zorgen voor een optimalisatie van de belasting. Ook kan de smid met behulp van orthopedisch beslag geblesseerde structuren ontlasten, waardoor deze meer rust krijgen om te herstellen.